23-04-2025

De Schone Maaswaterketen (SMWK) heeft in maart voor het eerst een webinar gehouden voor belangstellenden uit de waterwereld. Hierin vertelden verschillende samenwerkingspartners waar de SMWK zich mee bezighoudt.

Als eerste kwamen de twee ambassadeurs van de SMWK – Annette Ottolini, directeur van Evides en Erik de Ridder, Watergraaf bij Waterschap De Dommel – aan het woord  over deze samenwerking van waterbeheerders, het Rijk en verschillende drinkwaterbedrijven.

Zo benadrukte Ottolini het belang van de Maas als bron, niet alleen voor de drinkwaterbedrijven, ook voor de waterschappen, industrie en landbouw. “We zijn met de SMWK in 2015 begonnen om de Maas zo schoon mogelijk te houden en bestaan nu dus tien jaar. Het belangrijkste is dat we het met elkaar doen vanuit de verschillende rollen die iedereen heeft.”

De Ridder: “Het oude gezegde ‘Alleen ga je sneller, maar samen kom je verder’ is zeker van toepassing op ons. Ik kijk heel erg uit naar het vervolg, nu we zoveel meer kennis en inzicht hebben, want in die samenwerking zit onze kracht.”

Reduceren van verontreinigingen
Aan de hand van een aantal illustraties vatte Marjolein van Eerd, regisseur van de samenwerking, kort samen wat de Schone Maaswaterketen allemaal doet. Ze legde uit dat de focus ligt op het reduceren van organische microverontreinigingen die via afvalwaterstromen in het milieu terechtkomen, zoals medicijnresten en industriële stoffen.

Ze noemde het actieprogramma om kennis, expertise en tools te bundelen en het gezamenlijke meetnet om een goed beeld te krijgen van de kwaliteit van het water en hoe dat te verbeteren. “We willen goed zicht krijgen op de herkomst van de organische microverontreinigingen en welke impact ze hebben. We gaan de lozingen zoveel mogelijk bij de bron aanpakken.”

Ook vertelde ze over de wens om meer samen te werken met de buurlanden om te komen tot één aanpak voor het stroomgebied. In dit verband noemde ze ook over het jaarlijkse Internationale Maassymposium – dit jaar op 11 september.

Verder besprak ze het plan om de Atlas van de Schone Maas, waarin de directe lozingen in Nederland in kaart zijn gebracht, uit te breiden met de overige landen. Hiervoor worden nog samenwerkingspartners met een internationaal netwerk gezocht.

Meten en duiden
Vervolgens kwamen de trekkers van drie werkgroepen binnen de SMWK aan bod. Janneke Snijders van de werkgroep Monitoring en duiding vertelde over de doelen van deze werkgroep. Ten eerste het volgen van de waterkwaliteit om te kijken of de ambities voor 2027 en 2040 gehaald worden. Ten tweede het screenen op nieuwe, mogelijk schadelijke stoffen en ten derde het fungeren als proeftuin voor nieuwe meetmethoden. “We werken samen met allerlei organisaties met verschillende expertises en hoeven zo niet zelf het wiel uit te vinden.”

Om die doelen te bereiken heeft de SMWK opgezet, waarover Snijders ook vertelde. “We zijn nu in de fase dat we de eerste resultaten binnenkrijgen en kunnen gaan duiden.”

Schadelijke stoffen opsporen
Doel van de werkgroep Bronaanpak en opsporing is om een methode voor een Maasbrede bronaanpak en opsporing te ontwikkelen, vertelde Margot Kwee. Ze besprak de drie essentiële puzzelstukjes hiervoor: ten eerste vergunningen, toezicht en handhaving, ten tweede de bedrijven (lozers) aanspreken op hun verantwoordelijkheid en ten derde de aanpak van de indirecte lozingen via het riool.

Zo heeft de werkgroep tools en andere handige informatie rond het vergunningverleningsproces samengebracht op de website. Kwee vertelt ook over de samenwerking met bedrijven. “Zo transparant zijn is voor veel bedrijven spannend, vandaar dat we nu ook willen gaan werken met mengmonsters per branche om de anonimiteit van bedrijven te waarborgen.”

Ook noemde ze de hotspotanalyse, ontwikkeld voor industriële lozingen op het riool. “Heel veel mensen zeiden dat dat niet kon en toen zeiden wij: ‘Nou wij denken dat het waardevol is dus wij gaan dat doen.’”

De Atlas en beter datamanagement
De werkgroep Atlas en datamanagement houdt zich vooral bezig met de Atlas van Hans voor een Schone Maas, waarover Maarten van der Ploeg vertelde. “De Atlas kan helpen om sneller het lozende bedrijf op te sporen en stimuleert de dialoog en samenwerking,” lichtte hij toe.

Hij liet de deelnemers zien waar je allemaal op kunt zoeken: een bepaalde stof, jaar, meetpunt, bedrijf of industrie bijvoorbeeld. Hij toonde ook de koppeling met de Bedrijven op de Kaart-tool van de Kamer van Koophandel en de links naar vergelijkbare informatiebronnen in de buurlanden.

Over het datamanagement zei hij: “We zoeken naar mogelijkheden om de data makkelijker en slimmer met elkaar te delen en te duiden om beter grip te krijgen op de waterkwaliteit. Dus: heb je hier verstand van en wil je eraan bijdragen, meld je bij ons aan.”

Webinars
De SMWK was heel tevreden over het aantal aanmeldingen voor dit eerste webinar. Er waren circa 150 live kijkers en daarnaast nog meer geïnteresseerden die op het exacte moment niet aanwezig konden zijn. 

De SMWK is van plan om bij interesse vaker webinars te houden over specifieke onderwerpen.

Meer informatie
Heb je naar aanleiding van het webinar vragen, ideeën of interesse om in contact te komen met ons? We horen graag van je.

Het webinar kan je terugkijken via deze link. En hier op onze website vind je de slides met daarin ook de contactgegevens van de verschillende werkgroeptrekkers en andere programmateamleden.

Neem ook eens een kijkje op onze website voor de Atlas, nieuws en interessante informatie: schonemaaswaterketen.nl

Opname van het webinar – terugkijken

Presentatie van het webinar – pdf downloaden via onze website

Tekst: Thessa Lageman, tekstbureau Onder Woorden.